کاخ چهلستون اصفهان

کاخ چهلستون اصفهان
ازبرنامه های شهری سلطان عباس نخستین صفوی و پس ازانتخاب اصفهان بعنوان پایتخت , احداث خیابان زیبای چهارباغ وباغهای گوناگون دراطراف آن بود که طرح آن به وسیله روحانی بهایی در محوطه دوچندان وسیعی که دولتخانه نامیده می‌شد ریخته شد . تیم کاخهایی که آغاز آن امارت خوب قاپو بود تا عرصه مهم و مرکزی چهارباغ عباسی ادامه داشت . دراین محوطه پهناور که یک سری کاخ هم بومی بود , عمارات دیگری مثل سالن اشرف وکاخ هشت پردیس وچند عمارت دیگر ساخته شد .

 

 

چهلستون اصفهان باغی بزرگ بالغ بر 67 هزار متر مربع است که در زمان شاه‏ عباس نخستین احداث شده است . در‌این گلشن که ( گلشن عالم نما ( اسم داشت فرمان روا عباس کوشکی به حالت کلاه خارجی سازه کرد که بنای اول کاخ چهلستون است . او بعد ها این کوشک را به دیوانخانه , محل استقرار کارمندان و دبیران دربار اختصاص داراست . حدود نیم قرن سپس سلطان عباس دوم تصمیم گرفت آنجا را به کاخی برای پذیرایی مهمانها فرنگی تبدیل نماید ; به‌این خواسته کاخ را گسترش بخشید ; تراس شرقی را آینه کاری کرد و امرکرد تا صحنه های بزم و رزم را بر دیوار های آن نگارگری نمایند . سالن آینه و سالن هجده ستون و دو اتاق شمالی و جنوبی سالن آینه و تراس های طرفین سرسرای پادشاهی و آبگینه بزرگ مقابل سالن با همگی تزیینات نگارگری و آینه کاری و کاشی کاری دیوارها و سقف ها در طول سلطان عباس دوم به آن افزوده شده‌است . در سال 1057 فرمانروا عباس دوم با دعوت از سفیران کشورهای فرنگی این بنای باشکوه و کم مانند را بهره برداری کرد .
چهره ای از پاد شاه عباس نخستین با تاج منحصر و مینیاتورهای دیگری در اتاق گنجینه کاخ چهلستون موجود است که در سالیان ۱۳۳۴ و ۱۳۳۵ شمسی از ذیل گچ بیرون شده است .

 

 

گرچه منعکس شدن ستون های بیست‏ گانه , سالن چهل‏ستون در آبگینه مقابل عمارت , معنی چهلستون را ابلاغ می‏کند البته در حقیقت عدد چهل در جمهوری اسلامی ایران , کثرت و تعداد را می‏رساند و وجه تسمیه عمارت مزبور به چهلستون‏ به جهت خیل عظیم ستون های این کاخ می‏باشد .
بعضی از مورخان گفته‏ اند چهلستونی که بدست پادشاه عباس دوم تولید شوید دارنده چهلستون بوده و در هنگام حریق سوزی که در عصر پایانی پادشاه صفوی , فرمانروا فرمانروا حسین اتفاق افتاد جزء عمارت و بیست ستون طرفین از جلو سوخت و ظاهرا بوسیله پادشاه فرمانروا حسین مطابق اوضاع و احوال قدیمی گشوده سازی شده‌است .

کاخ چهلستون از اول بناهایی است که در آن تزیین بزرگ , آینه کاری , نقاشیهای بزرگ دیواری و ستونهای چوبی , با سرستونهای مقرنس به فعالیت رفته است . تمام دیوارها با آینه های قدی و شیشه ها و نقاشیهای رنگی و قشنگ تزیین شده بوده و کلیه درها و پنجره ها از جور منبت و خاتم بوده است . مهارت و استادی ایرانیان در طرح این کاخ به خیر و خوبی دیده میشود که درآن فضای بیرون از عمارت با فضای باطن آن , چنان مربوط و هماهنگ است که نمیتوان تشخیص اعطا کرد کجا یکی پایان می یابد و دیگری آغاز می گردد .
سالن مرکزی کاخ چهلستون که اختصاص به مدعوین و شخصیت های کشورهای فرنگی داشته , دربردارنده نگارگری هایی است که اتفاق ها تاریخی دوران های متفاوت را ابلاغ می دارا هستند . این تالار با شکوه که بر گنبدی منقوش پایدار است با لچکی های رنگارنگ و طرح های طلایی و واضح از شاهکارهای هنری آن عصر به حساب آورده می شود .
نگارگری های جان دار در سالن مرکزی کاخ چهلستون که بعضا از آنان در عصر قاجار بر روی نگارگری های کهن کشیده گردیده اند , شرح پذیرایی فرمان روا عباس اولیه و دوم و پادشاه طهماسب از امرای ترکستان و همایون هندی و هم نبرد سلطان اسماعیل نخستین با ازبکان است . دو تصویر دیگر ( که در قسم قاجار نگارگری گردیده اند ) یکی روبروی در محل ورود سالن و دیگری مقابل آن است , مبارزه چالدران در دوران پاد شاه اسماعیل نخستین و مبارزه کرنال در طول نادر پادشاه افشار را به نمایش میگذارد .

در دو طرف تالار مرکزی عمارت چهلستون تصاویری از سفرا و اروپائیانی که در آن دوران در اصفهان بوده اند نگارگری شده‌است . این تصاویر را دو نفر نقاش هلندی که ( آنژل Anjel ) و ( لوکار Lokar ) نامیده می شدند نگارگری کرده اند .

استخر کاخ چهلستون علاوه بر زیبایی , منجر لطافت هوا می‌گردد . در چهار طرف این استخر مجسمه هایی قرار دارا هستند که مرتبط با عمارت چهلستون نیستند و فقط اثرها برجای باقی‌مانده از قصرهای زمان صفویه به اسم ( سرپوشیده ( و ( آینه منزل ( می باشند که روز جاری دیگر وجود ندارند . تندیس‌های چهارگانه در گوشه‌های استخر گلشن , آناهیتا ایزدبانوی آب‌ها می باشند .
اثر ها پراکنده‌ای از دوران صفویه مثل سردر «مسجد قطبیه» و سردرهای «زاویه درب کوشک» اثراتی از «مسجد درب جوباره» یا این که «پیر پینه‌دوز» و «مسجد آقاسی» که بر دیوارهای ضلع غربی و جنوبی گلشن نصب شده است .

اکنون عمارت چهلستون بصورت گلشن موزه ای در آمده که تالار مرکزی آن نمایش خانه بعضا از اثرها هنری دورانهای متفاوت کشور ایران است .
چهلستون اصفهان به اسم های گلشن دنیا نمای اصفهان , موزه چهلستون اصفهان , کاخ چهلستون اصفهان , گلشن چهلستون اصفهان هم شناخته می شود .



قسمتهای دیدنی این کاخ عبارت است از :

سالن ۱۸ ستون
سالن آئینه
شیرهای سنگی چهار کناره آبگینه مرکزی
تزئینات عالی طلاکاری و نقاشی های تالار پادشاهی
تصویری از سلطان عباس نخستین با تاج منحصر

آثاری نظیر راز در مسجد قطبیه و راز درهای زاویه درب کوشک و آثاری از مسجد درب جوباره و مسجد آقاسی که بر دیوارهای ضلع غربی و جنوبی گلشن نصب شده‌است .



زمان مشاهده :

همگی روزه به غیر از ایام سوگواری

فصل بهار : یکسره از ۸ : ۳۰ الی ۱۹

فصل تابستان : ۸ : ۳۰ الی ۱۳ : ۳۰ و ۱۵ : ۳۰ الی ۲۰

فصل پاییز و دی : یکسره از ۸ : ۳۰ الی ۱۷ : ۳۰

بهمن و اسفند : یکسره از ۸ : ۳۰ الی ۱۸ : ۳۰

سفارش ویژه :
شهرداری اصفهان در هفته تکریم اصفهان مبادرت به برگزاری تورهای بدون‌پول اصفهان گردی می‌کند که علاقه‌مندان به کمپانی در‌این تور‌ها میتوانند با مراجعه به کیوسک‌های اطلاع‌رسانی در مرحله شهر اصفهان درین تور‌ها ثبت‌نام نمایند .
هفته اصفهان از سوم تا نهم اردیبهشت به طور همزمان با تولد روضه خوان بهایی برگزارمی‌شود .
درایام عید نوروز هم تور یکروزه درون شهری برای مهمان‌ها برگزار می نماید .